Effectieve leerstrategie 3: Spaced Practice
Ja ja, vandaag weer een nieuwe tip. De tip van vandaag gaat over de derde effectieve leerstrategie: Spaced Practice! Afgelopen week schreef ik al 3 tips over de eerste twee leerstrategieën (Retrieval Practice en Interleaved Practice) en een algemene uitleg over alle vier de leerstrategieën. Deze tip schrijf ik heel bewust in de vakantie, zodat jij straks na de vakantie goed van start kan gaan met leren leren!
In deze tip dus meer informatie over de derde effectieve leerstrategie. Wat houdt deze leerstrategie precies in, maar vooral: hoe kan jij deze leerstrategie inzetten in je lessen?
Spaced Practice!
Spaced Practice is de derde effectieve leerstrategie. Deze leerstrategie heeft alles te maken met het verspreiden, oftewel herhalen!
Hoe zit dat precies?
Je wilt de hersenen graag trainen om de informatie op te halen uit het langetermijngeheugen. Dat wil je actief doen, zodat de verbindingen tussen de hersencellen sterker en sterker worden. Dat sluit ook aan bij de eerste effectieve leerstrategie. Je wilt leerlingen echt aanzetten tot denken.
Als leerlingen actief moeten nadenken, dan krijg je sterke verbindingen tussen de hersencellen, neuronen. Dat is wat jij als docent wilt, want daardoor kunnen jouw leerlingen de informatie weer gemakkelijker ophalen. Dit komt onder andere naar voren in het onderzoek van de Duitse psycholoog Ebbinghaus.
Herman Ebbinghaus
Herman Ebbinghaus deed onderzoek naar hoe vaak je iets moet doen/leren, zodat je het goed kan onthouden. Het onderzoek en de vergeetcurve van Ebbinghaus kan ik nooit goed onthouden. Tot ik het verhaal erachter hoorde.
Herman Ebbinghaus deed dus onderzoek naar hoe je iets kan onthouden. Dat deed hij door zelf een taal te ontwikkelen. Hij maakte een Abracadabra taal en die ging hij zichzelf aanleren. Hij merkte tijdens het leren: hoe vaker je iets herhaalt hoe beter je het kan onthouden. Het leren werd steeds gemakkelijker.
Minimaal 3x leren
Herman zegt ga minimaal 3x iets leren/herhalen. Na 1x leren zakt de informatie en kennis heel snel weg. Bij 3x leren/herhalen is de informatie goed opgeslagen. Belangrijk is wel dat er actief geleerd wordt. Lezen is niet hetzelfde als leren.
In de praktijk zien wij veel dat leerlingen heel veel op het laatste moment leren en heel lang achter elkaar. Dat heeft echt geen zin!
Waarom op het laatste moment leren geen zin heeft?
De informatie verdwijnt heel snel. Het is niet (goed) opgeslagen.
Ons werkgeheugen kan dat niet aan. Bepaalde onderdelen van de lesstof ga je niet opslaan. Ons werkgeheugen heeft maar een bepaalde capaciteit.
Het is ook veel slimmer om 3x 30 minuten te leren dan 1x 2 uur achter elkaar. Het voordeel is dat leerlingen dan in totaal minder tijd kwijt zijn om de toets te leren.
Als je slim gaat plannen, of je leerlingen, dan wordt het verspreiden echt gemakkelijker.
Verspreiden en herhalen kunnen leerlingen natuurlijk thuis doen, maar daarbij is het heel belangrijk dat jij als docent de toetsen op tijd opgeeft!
Dat het duidelijk is wat de leerlingen moeten leren. Het liefst 2 weken van tevoren. Zodat leerlingen van tevoren een plan kunnen maken. Wat is de toetsstof? Hoe ga ik opdelen? En hoe ga ik leren?
Ik zie te vaak gebeuren: dat het veel te laat opgegeven wordt! Dus bij deze even een strenge boodschap van mij: geef de toets en de toetsinformatie minimaal 2 weken van tevoren op!
Helpen bij het plannen dus. Dat is vooral gericht op de aanpak, maar we je kan natuurlijk ook verspreiden met de inhoud. Hieronder een werkvorm om deze leerstrategie in te zetten!
Werkvorm: vraagbokaal
Een van mijn favoriete werkvormen: de vraagbokaal. Zoals ik ook al eerder aangaf in deze tip, is het belangrijk dat er 3 herhalingen zijn. Misschien denk je nu wel: 3 herhalingen van alles? Dat is toch niet te doen Laura? Waar moet ik de tijd vandaan halen?
Nou eigenlijk heel simpel: ga werken met de vraagbokaal!
De vraagbokaal is een grote bokaal met daarin allemaal vragen over de lesstof. Laat leerlingen aan het einde van de les een vraag + antwoord bedenken over de lesstof. Neem alle vragen in en stop de 3 beste vragen in de vraagbokaal.
Start elke les met 3 vragen: op deze manier ben je de lesstof aan het herhalen. Daarnaast leren de leerlingen ook steeds beter vragen maken. Ook dat is een voordeel, want dat kunnen ze inzetten om zichzelf thuis te overhoren!
Werkvorm: 3 herhaalmomenten
Zie je het nog niet helemaal zitten om te werken met de vraagbokaal? Geen enkel probleem. Zorg er dan voor dat je iedere les start met 3 vragen:
Vraag 1: over de vorige les
Vraag 2: les van vorige week
Vraag 3: les van vorige maand
Stel open vragen als je gaat herhalen. Dat zorgt ervoor dat leerlingen harder moeten nadenken. Groter denkvermogen en dus ook een groter leerrendement.
Belangrijk bij deze werkvormen is dat je het altijd doet. Zodat de lesstof iedere keer terug blijft keren en het echt opgeslagen kan worden in het langetermijngeheugen. Dan pas ga je effect zien.
Volgende week een tip over de laatste effectieve leerstrategie! Wil jij meer leren over leren leren? Wil jij dat jouw leerlingen ook echt wat doen met je tips? Op 27 september start er een nieuwe groep Mastermind Leren Leren en Plannen. We gaan 4 maanden samen aan de slag om jouw leerlingen in beweging te krijgen.