Ga te werk als een nieuwsgierige onderzoeker!
Docenten zijn fantastische mensen. Ze hebben zo gigantisch groot hart. Ze werken hard en hebben alles over voor hun leerlingen. Maar doordat jij als docent zo hard gaat werken, gaat de leerling achteroverleunen. Als jij als nieuwgierige onderzoeker aan het werk gaat, gaat jouw leerling juist aan het werk. Hoe dat precies zit? Leg ik uit in deze tip!
Jij bent geweldig!
Ja, jij als docent bent echt geweldig. Ik heb veel contact met docenten en er is één ding wat me iedere keer opvalt: je gaat voor je leerlingen door het vuur. Fantastisch!
Laatst sprak ik een docent. Deze docent gaf Spaans en ze merkte dat een van haar leerlingen weinig motivatie had en totaal geen overzicht had. Ondanks dat deze Spaans docent niet haar mentor was, wilde ze toch graag wat voor deze leerling doen!
De Spaans docent ging in een van haar tussenuren in gesprek met de leerling. Deze leerling had geen overzicht, ervaarde veel stress van school, had geen idee wat er allemaal moest gebeuren en wat veel huiswerk en verslagen niet af.
De docent zag direct de oplossing. Je weet deze leerling heeft overzicht nodig. Dus wat deed de Spaans docent? Direct met de leerling aan de slag. Een overzicht maken en alles in kaart brengen wat er moest nog gebeuren. Daarna hebben ze samen een planning gemaakt, zodat de leerling voor aankomende twee weken precies wist wat er moest gebeuren.
In het begin ging deze leerling fanatiek aan de slag met de plannen, maar al snel laat ze de planning links liggen en kan ze hem nergens meer vinden. De docent was enorm gefrustreerd. Heel logisch!
Ze had zo haar best gedaan om de leerling te helpen, een tussenuur opgeofferd, maar het heeft echt geholpen. Frustratie voor de docent, maar waarschijnlijk ook voor de leerling.
Wat ging er mis in deze situatie?
In dit voorbeeld zijn er een aantal dingen verkeerd gegaan. Allereerst: is de leerling gemotiveerd om het ‘probleem’ aan te pakken? Opmerken van een probleem is iets anders dan er ook echt iets aan willen doen.
Ten tweede is deze docent veel te snel naar een oplossing gegaan. Maar is deze oplossing wel de juiste oplossing voor de leerling? Wat heeft de leerling nodig? Waarom doet deze leerling wat ze doet? Daarbij is een oplossing die bij de leerling past erg belangrijk, zodat de leerling gemotiveerd blijft.
Reparatiereflex!
Misschien herken je bovenstaand voorbeeld wel en schrik je omdat je dit bij jezelf herkent. Niet schrikken! Want wat er bij veel docenten gebeurt, is dat ze de reparatiereflex inzetten. Het woord zegt het al: een reflex. Je gaat repareren. Je wilt de leerling zo graag helpen, dat je deze reflex inzet. Maar stop ermee, want het werkt niet! Deze reflex moet je juist vermijden!
Wat is de reparatiereflex?
De reparatiereflex gebeurt automatisch. Het is natuurlijk en dus niet gek dat je het inzet als je leerlingen wilt helpen. Maar het werkt niet, de deur gaat dicht bij de leerling. Je ziet het vaak aan de houding en de leerling luistert niet meer.
De eerste stap is bewustwording!
Wees je bewust van de reparatiereflex. Zet jij de reparatiereflex in? Grote kans wel van! Hier onder een aantal voorbeelden van de reparatiereflex.
- Overtuigen
- Oordelen
- Oplossingen aandragen
- Ongevraagd advies geven
- Waarschuwen
Maar hoe moet het dan wel?
Ga te werk als nieuwsgierige onderzoeker. Wat doet een nieuwsgierige onderzoeker? Een nieuwsgierige onderzoeker:
Stelt openvragen
Onderzoek heeft aangetoond dat het effectief is minstens twee keer zoveel open als gesloten vragen te stellen. Let wel: gesloten vragen zijn niet verboden. Open vragen beginnen met: wie, wat, waar, welke, hoe, wanneer, waarom en in hoeverre?
Is nieuwsgierig
Wees een nieuwsgierige onderzoeker. Vraag door! Denk niet voor de leerling. Wees niet bang om in het begin van de begeleiding vooral veel te praten en vragen te stellen. De actie komt later wel.
Luistert reflectief
Als je reflectief luistert, geef je een soort mini-samenvatting. De leerling voelt zich daardoor op een dieper niveau begrepen. Dit zorgt voor veiligheid en daardoor zal de leerling meer openheid geven.
Geeft bevestiging
Met bevestigen bedoel ik: het herkennen en benoemen van iemands inzet, kwaliteiten en groei. Het doel van bevestiging: leerlingen bewust(er) maken van hun sterke kanten en hun veranderpotentieel!
Vat samen
Samenvatten is ook een manier om te laten zien dat je luistert. Daarnaast kan je met samenvatten checken of je de leerling goed hebt begrepen. Je kunt een samenvatting ook zien als een wat langere reflectie.
Ik ben benieuwd, durf jij jouw manier van gesprekken los te laten en als nieuwsgierige onderzoeker te gaan werken?
In het driemaandentraject voor docenten gaan we onder andere met deze gesprekstechniek aan de slag. Iets voor jou? In september start er weer een nieuwe groep. Lijkt het je wat om samen met mij en 9 andere docenten aan de slag te gaan? Stuur me een mailtje naar laura@tleerlab.nl en ik breng je als eerste op de hoogte als je je kan inschrijven!