Hoe blik je terug op de vorige les? Vraag je aan de klas: “Jongens, waar hebben we het de vorige les over gehad?” Grote kans dat je 1 of een paar leerlingen de beurt geeft. Leerlingen die hun vinger opsteken.
Maar ik denk dat dit anders kan en moet. Je wilt dat al jouw leerlingen actief nadenken en actief de lesstof ophalen. In de tip van vandaag leg ik uit waarom je wilt dat al jouw leerlingen dat doen, maar uiteraard deel ik ook hoe je dat kan doen.
Het is belangrijk dat leerlingen actief de lesstof moeten ophalen uit het geheugen. Doordat ze allemaal moeten nadenken over de lesstof en moeten graven, worden de verbindingen tussen de hersencellen sterker. En hoe gemakkelijker het wordt om de lesstof weer op te halen/op te roepen.
Daarbij is het wel belangrijk dat als jij wilt dat leerlingen dit doen, dat er wel tijd zit tussen deze oefensessies. Stel jij legt iets uit in je les. Dan kan je leerlingen direct laten opschrijven: wat weet je nog. Maar je hebt liever dat er wat tijd zit tussen deze momenten.
Eigenlijk zou je kunnen zeggen: de leerlingen mogen de lesstof wel een beetje vergeten zijn. De lesstof vergeten is onderdeel van leren!
Iedereen vergeet. Of je nou 80 bent of 11. Sterker nog, je moet iets vergeten, om je het daarna langer en beter te kunnen herinneren.
Oké, een vraag voor jou! Wat zijn de 9 koppelwerkwoorden? Weet je die? Misschien wel. Misschien niet.
Als je het nu zo 1, 2, 3 niet meer weet, betekent dat je moet graven in je geheugen. Dit noemen Retrieval Practice. Oftewel één van de effectieve leerstrategieën: Actief ophalen.
Je stelt jezelf een vraag en je probeert het antwoord uit je langetermijngeheugen op te halen. Je bent de de stof, die negen koppelwerkwoorden, actief aan ophalen uit je geheugen.
Hoe vaker je dit doet, hoe sterker je geheugen wordt. De verbindingen tussen de hersencellen wordt sterker en dat is wat je wilt, want dan wordt het makkelijker om de informatie of lesstof op te roepen. Je laat het best ook enige tijd tussen het aanbieden van de informatie en het oproepen ervan. Zodat het vergeetproces in werking kan treden.
Wil je dit in je les doen? Blik dan niet alleen terug op de vorige les, maar ook op andere lessen! Op deze manier moeten leerlingen hard nadenken en de informatie ophalen uit het geheugen.
Raak niet in paniek als ze het even niet meer weten. Dat hoort er bij. Geef de leerlingen echt even de tijd om na te denken en te graven. Het terugblikken kan je op een heleboel verschillende manieren doen. Hieronder geef ik je 3 concrete werkvormen!
Leerstrategie 3 is het verspreiden van de leermomenten in de tijd. Leerlingen moeten minimaal 3x iets herhalen. Dat komt ook naar voren in de Vergeetcurve van Ebbinghaus.
Daarbij kan je als docent 3x herhalen in je lessen, maar is het ook belangrijk dat je leerlingen begeleid bij de aanpak. Want als we het over het verspreiden van je leermomenten hebben, dan hebben we het natuurlijk over plannen.
Zet een braindump in aan het begin van de les. Laat leerlingen over een bepaald onderwerp of lesdoel alles opschrijven wat ze nog weten. Laat leerlingen daarna in tweetallen overleggen en bespreek dan alles klassikaal. Wil je precies weten hoe de braindump werkt? In een eerdere tip beschrijf ik deze werkvorm uitgebreid.
Een free recall is simpel en gemakkelijk. Geef alle leerlingen een wit A4tje en laat ze ook hier weer alles opschrijven wat ze nog weten. Bij de braindump en bij de free recall is het belangrijk dat leerlingen alles opschrijven uit hun hoofd. Dus een lesboek of aantekeningen zijn nodig.
Op deze manier moet het brein harder werken en zullen de leerlingen meer onthouden!
Zet aan het begin van de les een mini-oefentoets of overhoring in. Bedenk verschillende vragen over de vorige les, maar ook over lessen van langer geleden. Op deze manier moeten de leerlingen actief nadenken en graven in hun geheugen.
In het onderwijs vormt voorkennis de basis waarop nieuwe kennis kan worden opgebouwd. Als docent wil je dat leerlingen niet alleen nieuwe informatie leren, maar dat ze deze kunnen koppelen
Dit wordt een hele eerlijke en persoonlijke blog, want toen ik zelf voor de klas stond, liet ik mijn leerlingen voor vakken zoals geschiedenis, aardrijkskunde, natuur en techniek samenvattingen maken.
Effectief leren met actief ophalen. Deze strategie helpt leerlingen om informatie beter te onthouden door actief te graven in hun geheugen. Docenten en leerkrachten zijn altijd op zoek naar manieren
Wil je leerlingen of je kind(eren) helpen beter te leren en plannen? Schrijf je in en ontvang twee keer per maand praktische tips en strategieën.
