“Ieder kind leert anders.” 

Dit is een uitspraak die je vaak hoort in het onderwijs. Theorieën zoals die van Kolb of Vermunt suggereren dat leerlingen beter leren wanneer hun onderwijs aansluit op hun leerstijl. Maar klopt dit wel? In deze blog leg ik uit waarom het idee van leerstijlen een mythe is en wat je als docent wél kunt doen om effectief leren te bevorderen.

1. De illusie van leerstijlen

De theorieën over leerstijlen hebben zich diep geworteld in het onderwijs. Het idee is dat leerlingen informatie beter verwerken wanneer deze wordt aangeboden op een manier die bij hun voorkeur past, bijvoorbeeld visueel of auditief. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat er geen bewijs is voor deze theorieën. Sterker nog, vasthouden aan leerstijlen kan zelfs beperkend zijn voor de ontwikkeling van leerlingen.

2. Wat zegt de wetenschap?

Onderzoek toont aan dat er geen vast patroon is dat bewijst dat leerlingen beter presteren wanneer ze les krijgen in hun zogenoemde leerstijl. Wat wel werkt, zijn leerstrategieën die gebaseerd zijn op de manier waarop het brein informatie verwerkt.

3. Vier bewezen leerstrategieën die wél werken

• Actief ophalen (Retrieval Practice): Moedig leerlingen aan om de lesstof zelfstandig uit hun geheugen naar boven te halen zonder direct naar hun aantekeningen te grijpen. Dit proces versterkt hun vermogen om informatie vast te houden. Het activeren van vergeten kennis zorgt ervoor dat de informatie beter beklijft.
• Switch en Hussel (Interleaved Practice): Stimuleer leerlingen om verschillende onderwerpen door elkaar te oefenen of om verschillende typen problemen af te wisselen. Deze variatie dwingt het brein om telkens opnieuw actief na te denken, wat het leerproces versterkt en voorkomt dat ze op de automatische piloot gaan werken.
• Spreid in de tijd (Spaced Practice): Zorg dat leerlingen regelmatig terugkomen op eerder geleerde stof in plaats van alles in één keer te willen onthouden. Door het leerproces te spreiden, krijgt het brein de kans om de informatie steeds opnieuw te verwerken en te versterken.
• Dubbel in je brein (Dual Coding): Combineer tekst met visuele elementen zoals schema’s, afbeeldingen of diagrammen. Door de informatie op meerdere manieren aan te bieden, krijgt het brein twee ingangen om de stof te onthouden, wat het begrip en de retentie bevordert.

4. Leerlingen begeleiden naar duurzaam leren

In plaats van je lesprogramma aan te passen op vermeende leerstijlen, kun je beter focussen op het integreren van de bovenstaande leerstrategieën in je lessen. Dit bevordert niet alleen kennisbehoud, maar ook de transfer naar nieuwe situaties.

Praktische tips voor docenten:

• Stimuleer leerlingen om verbanden te leggen tussen concepten en onderwerpen.

• Introduceer verspreid leren door regelmatig korte herhalingsoefeningen te plannen.

• Maak oefentests een vast onderdeel van je lesprogramma.

• Gebruik voorbeelden en laat leerlingen zelfstandig verder werken.

Wil je meer leren over effectieve leerstrategieën? Maak gebruik van onze feestweekaanbieding en volg onze online training met 75% korting!